ÇALIŞTAY
“Mikoriza Sporlarının Örneklenmesi, İzolasyonu, Morfolojik Tanımlanması ve Mikoriza Sporlarının DNA Temelli Moleküler Tanımlanması)”
24-26 Temmuz, 2024
Çukurova Üniversitesi, Adana
24 – 26 Temmuz 2024 tarihleri arasında “mikoriza sporlarının izole edilmesi, tanımlanması ve moleküler düzeyde taksonomik sınıflandırılması stratejileri (isolation identification and moloculer level of evaluation strategies for Arbuscular Mycorrhiza Fungi (AMF))” başlıklı ulusal düzeyde bir çalıştay düzenliyoruz.
Son 30 yılda bölümümüzde yürüttüğümüz onlarca deneme sonuçları ile çok şey öğrendik. “Bilgi paylaşıldıkça çoğalır” felsefesinden yola çıkarak bu konudaki birikimlerimizi ülkemizin diğer araştırıcıları ile paylaşmayı hedefleyerek bir çalıştay düzenledik. Çalıştayda toprakta bulunan yararlı mikroorganizmalardan mikoriza sporlarının izole edilmesi, tanımlanması ve taksonomik olarak sınıflandırılması konuları işlenecektir. Tarafımızdan yürütülen TÜBİTAK 221O124 Nolu projede üzerinde yoğunlukla çalıştığımız ve deneyim sahibi olduğumuz mikorizalarda genetik çalışmalar ile ilgili son gelişmeler, kullanılan bilimsel ve teknik konular Ülkemiz mikoriza araştırıcıları ile bu çalıştay sayesinde paylaşılacaktır.
Son yıllarda artan gıda talebi ile oluşan yoğun kimyasal gübre ve ilaç gibi girdilerin kullanımına bağlı olarak topraklarda azalan organik karbon ve bozulan mikrobiyal yapı doğal olarak toprak kalitesini düşürmüş ve buna bağlı olarak gıda arzı kalite ve nicelik olarak sorgulanmaktadır. Bu bağlamda yeşil mutabakat, agroekoloji ve ekolojik üretim talepleri artmıştır. Bozulan doğal dengenin yeniden düzenlenmesi (rejeneratif oluşum) için başta topraktaki yararlı organizmaların doğal bitki örtüsü ile ilişkisinin yeniden ekolojik eksenlere göre yürütülmesi günümüzün önemli stratejik tarımsal yaklaşımıdır.
Bu bağlamda topraktaki yararlı mikroorganizmalardan mikoriza mantarlarının tarımda kullanımı konusunda ülkemiz araştırıcılarına üniversitemiz tarafından proje, çalıştay ve kurslar düzenlenerek benimsetilmiştir. Bu vesileyle Toprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümümüzün öncülüğünde daha önce iki (2) ulusal ve bir (1) de uluslararası kurs-çalıştaylar düzenlenmiş ve yüzlerce araştırıcıya mikoriza konusunda teorik ve uygulamalı bilgiler aktarılmıştır.
Bu çalıştay ekseninde bu tür çalışmaların sonuçları ileride artıları ile üniversitemize ve bölümümüze döneceği muhakkaktır. Çalıştay laboratuvarda araştırma faaliyeti sürdüren öğrenci ve teknik personel ile yürütülecektir. Çalıştay Ç.Ü: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Rizosfer ve Bitki Koruma Bölümü Mikoloji laboratuvarlarında gerçekleştirilecektir.
Saygılarımızla.
Prof. Dr. İbrahim ORTAŞ
Doç. Dr. D. Soner AKGÜL
Doç. Dr. Meral İNCESU
ÇALIŞTAYIN AMACI
Çalıştayın amacı ülkemizde üzerinde görece az çalışma yapılmış olan mikoriza sporlarının moleküler düzeyde DNA temelli tanımlanması konusunda konu çalışanlarını teorik ve uygulamalı olarak bilgilendirmektir. Değişik biyoçeşitlilik ortamlarındaki bitki kök bölgesinde bulunan doğal mikoriza sporlarının izole edilmesi ve DNA temelli tanımlanması metotlarının katılımcılara kazandırılmasıdır. Çalıştayın bir diğer amacı da mikoriza türlerinin bitki türleri ile olan yakınlık ilişkisinin belirlenmesidir.
Çalıştay TÜBİTAK 221O124 Nolu proje “Tuz Stresine Dayanıklı Doğal Mikoriza Sporlarının İzolasyonu-Tanımlanması, Çoğaltılması ve Bazı Turunçgiller Anaçlarına Aşılanarak Tuz Stresine Toleransı Üzerine Etkilerinin Araştırılması” ekseninde yürütülmektedir. Projenin amacı ise; Çukurova bölgesinde tuzlu topraklarında yetişebilen tuzcul bitkilerinin kök bölgesinden izole edilmiş doğal mikoriza çeşitlerinin izolasyonu, tanımlanması ve belirlenen etkin mikoriza türlerinin farklı tuzluluk koşulları altında turunçgillerin gelişimi üzerine etkilerini araştırmaktır.
Çalıştayda toprak-bitki yönetimlerine bağlı değişik tarımsal uygulamalar altında bitkilere özgü olası rizosfer mikoriza funguslarının ekolojik ilişkileri ve bunların toprak ve bitkiler ile olası ilişkisini incelmektir.
Çalıştayın hedef kitlesi mikoriza ,mikoriza-bitki gelişimi ve ekoloji ilişkisini yaygın olarak çalışan üniversite, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan araştırıcılardır. Katılımcı sayısı 10 kişi ile sınırlandırılmıştır. Katılımcıların mikoriza, temel moleküler biyoloji ve bitki fizyolojisi konularında temel eğitim görmüş olmaları gerekmektedir. Çalıştay teorik ve laboratuvar uygulamaları şeklinde gerçekleştirilecektir.
Takip eden zamanlarda diğer kurum ve kuruluşlarla da iş birliği yapılarak, belirli aralıklarla, daha geniş bir zaman diliminde, daha kapsamlı olarak değişik uygulamalara bağlı ileri düzeyde çalıştaylar düzenlenmesi olasıdır.
Bu çalıştay sonucunda katılımcıların mikoriza sporlarını rizosfer ortamından alarak ıslak eleme yöntemi ile izole etmesi, mikorizaların renk, büyüklük ve şekilsel olarak ayıklanması ve izole edilmesi, izole edilen sporların moleküler düzeyde işlem görerek DNA bantları oluşturulması ve daha sonra mikoriza kütüphanesinden elde edilen sonuçların analiz edilmesi-okunması konularında deneyim kazanması beklenmektedir.
Çalışma uygulamalı olarak gerçekleştirilecek ve her araştırıcıya bir fiil pratik yaptırılacaktır.
Not
Çalıştay doğrudan uygulamalı yapılacağı için sınırlı sayıda katılımcı kabul edilecektir. Konu ile doğrudan ilgili araştırıcılar öncelikle tercih edilecektir.
Şu ana kadar herhangi bir kamu desteği alınmadığı için katılımcılar kendi olanakları ile katılacaklardır. Konaklama katılımcıya ait olup, konaklama konusunda Çukurova Üniversitesi misafirhanelerinden yararlanabileceklerdir.
İletişim:
Prof. Dr. İbrahim ORTAŞ
Tel. ve Faks: +90(322)338 6643/102
E-posta: iortas@cu.edu.tr
Doç. Dr. D. Soner AKGÜL
sakgul@cu.edu.tr
Doç. Dr. Meral İNCESU
meralincesu@gmail.com
Ulaşım, Konaklama ve Teknik Destek
Arş. Gör. Mehmet IŞIK
Tel: 05546942089
E-posta: mehmetisik001@gmail.com
Doktorant Veysi AKŞAHİN
Tel: 05433276797
E-posta: Veysiaksahin@gmail.com
Doktorant Feyzullah ÖZTURK
Tel: 05422616206
E-posta: ozturk2421@gmail.com